Robert Lucas jest kluczową postacią w rozwoju teorii racjonalnych oczekiwań. Jego praca wywarła głęboki wpływ na makroekonomię, pokazując, że ponieważ ludzie podejmują racjonalne decyzje dotyczące ich dobrobytu ekonomicznego, ich działania mogą zmienić oczekiwane rezultaty polityki gospodarczej rządu.
W 1995 r. otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych za opracowanie i zastosowanie tej teorii. Jego praca doprowadziła do „wyłonienia się teorii równowagi cykli koniunkturalnych, wglądu w trudności związane z wykorzystaniem polityki gospodarczej do kontrolowania gospodarki oraz możliwości wiarygodnej oceny polityki gospodarczej za pomocą metod statystycznych” – zauważyła Królewska Akademia Szwedzka.
Pośród jego książek są Studies in Business-Cycle Theory; Rational Expectations and Econometric Practice, którą współredagował z Thomasem Sargentem; Models of Business Cycles; oraz Recursive Methods in Economic Dynamics, którą opublikował w 1989 roku z Edwardem Prescottem i Nancy Stokey, Frederick Henry Prince Distinguished Service Professor in Economics na University of Chicago. Jego Lectures on Economic Growth zostały opublikowane w 2002 roku.
Lucas był członkiem wydziału Graduate School of Industrial Administration na Carnegie-Mellon University od 1963 do 1974 roku, kiedy to dołączył do wydziału na University of Chicago, swojej alma mater.
Jest członkiem Econometric Society, American Academy of Arts and Sciences, American Philosophical Society oraz członkiem National Academy of Sciences. Jest byłym prezesem Towarzystwa Ekonometrycznego i American Economic Association.
Uzyskał tytuł licencjata w dziedzinie historii w 1959 r. i tytuł doktora w dziedzinie ekonomii w 1964 r., oba na University of Chicago.
.