De lens is, samen met het hoornvlies, verantwoordelijk voor de breking van het licht op het netvlies. Zonulaire vezels hechten de lens aan het ciliaire lichaam, dat de lens in positie houdt en de mate van accommodatie bepaalt. Pathologische aandoeningen van de lens omvatten cataract, verplaatsing van de lens en afakie. Cataract, waarbij leeftijdsgebonden degeneratieve processen leiden tot vertroebeling van de lens, is de meest voorkomende aandoening van de lens. Ectopia lentis, een verplaatsing van de lens, kan worden veroorzaakt door oogziekten, trauma, of systemische aandoeningen. Terwijl een gedeeltelijk verschoven lens (subluxatie) weinig tot geen verlies van gezichtsscherpte met zich meebrengt, leidt een volledige verschuiving van de lens (luxatie) tot ernstige gezichtsstoornissen. Subluxatie komt vaak voor bij mensen met het Marfan syndroom en homocystinurie. De behandeling van een verplaatste lens bestaat uit refractieve correctie en/of chirurgische verwijdering van de lens. Afakie is de afwezigheid van de lens, die aangeboren kan zijn of het gevolg van trauma of chirurgie (bv. cataractoperatie). Klinische kenmerken zijn een slechte gezichtsscherpte en volledig verlies van visuele accommodatie. De behandeling bestaat uit refractieve correctie met een afakiebril, contactlenzen of chirurgie.