Het eerste trimester van de zwangerschap kan vaak het moeilijkst zijn.
Zwangerschapshormonen, extreme vermoeidheid, misselijkheid en braken, gevoelige borsten en voortdurend moeten plassen maken het leven van het opgroeien van een mens geen gemakkelijke opgave.
Voor veel vrouwen wordt het moeilijker gemaakt door een ongeschreven sociale regel die zegt dat ze hun nieuws stil moeten houden – ten minste voor de eerste 12 weken.
In Australië en elders in het Westen wordt wachten tot het einde van het eerste trimester om een zwangerschap aan te kondigen als een sociale norm beschouwd.
Deze lijkwade van geheimhouding houdt verband met de onzekere eerste weken van een zwangerschap, waarin het risico op een miskraam veel hoger is.
In Australië eindigt tot een op de vier zwangerschappen in een miskraam, en de verwachting om te zwijgen in het begin van de zwangerschap betekent dat veel vrouwen en paren privé moeten rouwen, soms zonder de steun die ze nodig hebben.
Waar komt de “12-weken regel” dan vandaan? En waarom blijft hij bestaan?
Geen ‘juiste tijd’ om het te vertellen
Medisch gezien wordt een zwangerschap bij 12 weken over het algemeen als ‘veilig’ beschouwd.
Een miskraam (of later doodgeboorte) kan zich op elk moment van de zwangerschap voordoen, maar de kans daarop is het grootst in het eerste trimester.
Onderzoek toont aan dat bij acht weken de kans op een levende baby 92 procent is. Bij 12 weken stijgt die kans tot 97 procent.
Volgens Penny Sheehan, verloskundige in het Royal Women’s Hospital in Melbourne, zijn er geen klinische richtlijnen die voorschrijven wanneer een vrouw haar zwangerschap wel of niet moet aankondigen.
“Ik heb nog nooit tegen een vrouw gezegd dat ze het aan niemand moet vertellen. In feite zou ik meestal zeggen om het te delen met een ondersteunend persoon en enkele naaste familieleden en vrienden, zodat je wel wat steun hebt,” zegt ze.
Dr Sheehan zegt dat bij 12 weken, de meeste vrouwen “met enig vertrouwen kunnen geloven” dat hun zwangerschap zal doorgaan.
Maar ze zegt dat het aan elk individu (of paar) is om te beslissen wanneer de tijd rijp is voor hen om het grote nieuws te delen.
“Er is een risico op een miskraam, en als je het eerder vertelt, kun je geconfronteerd worden met het vooruitzicht om daarover te praten,” zegt dr. Sheehan.
Vrouwen hebben in elke fase steun nodig
Het is een gesprek dat Sam Rowe, 39, meer dan eens heeft moeten voeren.
“Ik heb een doodgeboorte, vijf miskramen en een chemische zwangerschap gehad. Ik heb geen levende kinderen vanaf vandaag,” zegt ze.
Sam is nu een hartstochtelijk pleitbezorger voor het aanvechten van de 12-wekenregel.
“Onze derde zwangerschap was een identieke tweelingmeisjes, die helaas, met 15 weken, hun stembanden verstrengelden en overleden,” zegt ze.
“Omdat het mijn derde zwangerschap was – en het waren twee baby’s – begon ik al vrij snel behoorlijk rond te worden.
Sam zegt dat het belangrijk is dat vrouwen zich gesteund voelen om hun zwangerschap eerder aan te kondigen als ze daarvoor kiezen, zodat ze zowel een kans hebben om het te vieren als om steun te krijgen in het geval van een zwangerschapsverlies.
“Het maakt niet uit wat de zwangerschap is die je verliest,” zegt ze.
“Je wilde die baby niet minder omdat het zes weken of acht weken was, versus 19 weken of 22 weken.
“Je houdt van die baby en je wilde die baby en je bent er kapot van dat die baby weg is.”
Ultrasound maakt het ‘echt’
De beslissing om 12 weken te wachten met het aankondigen van een zwangerschap is een relatief recent fenomeen, volgens Meredith Nash, een sociologe van de Universiteit van Tasmanië.
“Voor het grootste deel bestaat de 12-wekenregel omdat de meeste vrouwen met 12 weken een echoscopie hebben,” zegt ze.
“Dat is echt de maatstaf geworden voor vrouwen om het gevoel te hebben dat de zwangerschap echt is.”
Dr Nash zegt dat historisch gezien de 12-weken echo niet bestond of niet de standaard praktijk was tijdens de zwangerschap.
In plaats daarvan wachtten vrouwen tot de baby bewoog of fladderde in hun buik, wat meestal gebeurt tussen 15 en 20 weken zwangerschap.
“Vóór de echografie werden zwangerschap en foetussen ingebeeld. We zijn nu een samenleving die vertrouwt op het visuele om te geloven dat iets echt en waar is,” zegt ze.
Ze voegt eraan toe dat het zien van de foetus op het scherm voor de tijd een belangrijk moment is voor veel aanstaande moeders.
“Ook al weten vrouwen dat ze zwanger zijn, ze geloven vaak niet dat het echt is totdat de geneeskunde hen vertelt dat het echt is. Het is een vrij recent fenomeen,” zegt ze.
Genetische screening ook een factor
Medisch gezien is het risico op een miskraam niet de enige reden waarom sommige vrouwen en stellen ervoor kiezen om nieuws over hun zwangerschap in het eerste trimester privé te houden.
Op 12 weken kunnen sommige mensen er ook voor kiezen om erachter te komen of hun kind een genetische aandoening heeft, zoals het syndroom van Down.
Dr Nash zegt dat het een ethisch mijnenveld kan zijn.
“Geen enkel zwangerschapsboek vertelt je wat je in die situatie moet doen,” zegt ze.
“Je kunt echt verwoestende resultaten krijgen … Ik heb vrouwen in onderzoeken gehad die levensveranderende beslissingen hebben moeten nemen over hoe ze verder gaan met een zwangerschap.”
Volgens gegevens van de Australian Medical Association kiest 80 tot 90 procent van de Australische vrouwen die een prenatale diagnose van het Down-syndroom krijgen, ervoor om niet door te gaan met hun zwangerschap.
Dr Sheehan zegt dat, terwijl een miskraam een onderwerp kan zijn dat sommige mensen comfortabel vinden om te bespreken met hun vrienden en familie, de beslissing om een zwangerschap af te breken is “absoluut zeer persoonlijk”.
“Het is zeker niet iets dat de meeste mensen zouden willen onthullen … en dat heeft veel te maken met oordeel en druk,” zegt ze.
Een persoonlijke beslissing
Genetische tests en miskramen daargelaten, zegt Dr. Nash dat er een veelheid aan persoonlijke factoren is die van invloed zijn op de beslissing van een vrouw om haar zwangerschap aan te kondigen.
“Vrouwen zullen het vaak aan een of twee mensen vertellen, een goede vriend of familielid, omdat ze op een bepaald niveau natuurlijk steun willen,” zegt ze.
“Als er iets misgaat tijdens de zwangerschap, of als ze uiteindelijk een miskraam krijgen, willen ze zich tot iemand kunnen wenden en erover kunnen praten.”
Anita Guyett van SANDS, een non-profitorganisatie die ouders ondersteunt die te maken hebben met miskramen, doodgeboorten en neonatale sterfte, zegt dat het belangrijk is dat mensen die zwangerschapsverlies meemaken, in staat zijn om hun verdriet goed te erkennen en ermee om te gaan.
“Het is erkennen dat een zwangerschap heeft bestaan en het erkennen van de hoop en dromen die je eigenlijk had voor die zwangerschap.
“Ik denk gewoon dat het bekrachtigt dat de baby heeft bestaan, en het bekrachtigt ook het verdriet.”
Sam zegt dat ze wil dat vrouwen zich gesteund voelen en in staat zijn om hun eigen beslissing te nemen over wanneer ze hun zwangerschap willen aankondigen – of ze zich nu aan de 12-wekenregel houden of niet.
“Als je het met zes weken wilt vertellen, vertel het dan. Als je het met 20 weken wilt vertellen, vertel het dan,” zegt ze.
“Wat voor jou goed voelt, is goed voor jou.”
Heb je zwangerschapsverlies meegemaakt? Wat zou je willen dat mensen hadden gezegd of gedaan om je te helpen je gesteund te voelen? Dames, We Need to Talk wil graag van jullie horen. E-mail [email protected]