Sitzend door Torsten Mangner van Flickr.com is gelicenseerd onder CC BY-SA 2.0
Een oud Chinees gebruik werd de laatste jaren controversieel: de 坐月子 (zuò yuè zi) traditie. 坐 (zuò) betekent “zitten”, 月 (yuè) betekent “maand”, en 月子 is de eerste maand na de bevalling. Deze oude praktijk zorgt niet voor de pasgeborene, maar voor de kersverse moeder, die zojuist een lange, pijnlijke procedure heeft doorgemaakt.
妈妈 māmā = moeder
身体shēntǐ = lichaam
分娩 fēnmiǎn = bevallen
恢复 huīfù = herstellen
Bevallen kan uren en uren van moeizame weeën vergen. Na de uitputtende bevalling moet het lichaam niet alleen genezen van de bevalling zelf, maar ook van de lange zwangerschap, terwijl het de vermoeidheid moet verdragen die volgt op de melkproductie en de borstvoeding die om de drie uur wordt gegeven. De Chinezen geloven dat het ongeveer een maand duurt voordat het lichaam van een vrouw hersteld is.
妈妈们分娩后逐渐恢复。
Māmāmen fēnmiǎn hòu zhújiàn huīfù.
Moeders herstellen geleidelijk na de bevalling.
Tijdens deze periode is het lichaam van de nieuwe moeder nog zwak en kan ze gemakkelijk ziek worden. Moeders moeten daarom veel rusten en elke kans op verkoudheid strikt vermijden. Hoewel 坐月子 wordt vertaald met “de zittende maand”, hoeven de vrouwen zeker niet de hele maand te zitten. Wel is het sterk aan te bevelen om zoveel mogelijk thuis te blijven en vooral te rusten.
产chǎn = baren, voortbrengen
休息xiūxí = uitrusten
产后的妈妈们的确要注意休息。
Chǎnhòu de māmāmen díquè yào zhùyì xiūxí.
Postnatale moeders moeten rusten.
Om te voorkomen dat ze kou vatten of andere ziekten oplopen, moeten vrouwen blootstelling aan wind of te lang nat zijn vermijden. Ze moeten thuis blijven, warme kleren dragen, stoppen met haren wassen, een douche nemen in plaats van een bad, wegblijven van open ramen en airconditioning. Deze specifieke aanbevelingen lokten geruchten uit die een slechte naam gaven aan de praktijk van de zitmaand. Men hoorde dat vrouwen niet mogen douchen, hun tanden niet mogen poetsen en geen groenten en andere koude gerechten mogen eten. Deze geanimeerde video is vastbesloten om die geruchten te weerleggen:
讲究jiǎngjiù = om bijzonder over te zijn
忌jì = om te vermijden
风fēng = wind
坐月子通常讲究忌风。
Zuò yuè zi tōngcháng jiǎngjiù jì fēng.
De praktijk van de zitmaand legt de nadruk op het vermijden van wind.
De zwangerschap is voorbij, de bevalling ligt achter ons, maar de Chinezen geloven dat het lichaam van de vrouw nog hard werkt tijdens de 月子. De baarmoeder krimpt terug tot haar grootte, en het lichaam regenereert het bloed dat tijdens de bevalling verloren was gegaan. Om de melkproductie aan te moedigen en het lichaam te versterken, leggen de Chinezen, zoals altijd, ook de nadruk op voeding. Ze instrueren nieuwe moeders om veel eieren, bonen, kippensoep en varkenslever te eten. Als u op zoek bent naar een specifiek recept voor nieuwe moeders bent u welkom om deze kookshow te bekijken:
中医师zhōngyī shī = Chinese geneeskunde beoefenaars
猪肝zhū gān = varkenslever
补益bǔyì = om te helpen, ten goede komen
中医师建议主食可以猪肝为主, 猪肝补益气血。
Zhōngyī shī jiànyì zhǔshí kěyǐ zhū gān wéi zhǔ, zhū gān bǔyì qì xuè.
Chinese medische beoefenaars bevelen varkenslever aan als hoofdgerecht, omdat varkenslever het bloed en de qi ten goede komt.
Zoals bij elk langdurig gebruik, wordt 坐月子 blootgesteld aan de actualiteit. De verschijning van Kate Middleton, hertogin van Cambridge, bijvoorbeeld, in luchtige kleding buiten minder dan een dag na de bevalling, wekte verwondering bij de Chinese internetburgers. Kijk bijvoorbeeld eens naar dit Chinese artikel.
Nu houden niet alle Chinezen zich aan de zitmaand-praktijk. Velen doen dat echter nog wel en sommigen van hen nemen het te serieus. In 2015 was een moeder uit Shanghai overleden aan een hitteberoerte na het strikt naleven van de traditie. Ondanks het warme weer buiten, bleef de vrouw in bed gewikkeld met dikke dekens en zonder airconditioning. Voor meer details bekijk dit artikel in het Engels.
Terwijl de meeste Chinese jongeren zich nog steeds aan de traditie houden, wekken gevallen als deze discussie op. 坐月子 is generatie na generatie gevolgd, maar tegenwoordig gaan er stemmen op, zoals deze schrijver bijvoorbeeld, om de verouderde praktijk te laten varen:
坐月子是一种落后文的化。
zuò yuè zi shì yī zhǒng luòhòu de wénhuà.
De zitmaand is een achterlijke traditie.
随着现代生活水平的提高和科学技术的发展，很多禁忌确实也不再不合时宜。
suízhe xiàndài shēnghuó shuǐpíng de tígāo hè kēxué jìshù de fǎ zhǎn, hěnduō jìnjì quèshí yě bù zài bu hé shí yí.
Met de verbetering van de moderne levensstandaard en de vooruitgang in de geneeskunde en de wetenschap, zijn veel taboes inderdaad niet meer van toepassing.
Een andere moderne verandering in het gebruik is de 月嫂 (yuè sǎo) – een vroedvrouw die voor de pasgeborene en de kersverse moeder zorgt. Ze krijgt ongeveer 8.000 Yuan per maand betaald om bij de nieuwe ouders te wonen. Ze kookt voor de moeder en haar familie, en helpt bij de verzorging van het kind. Een Chinese vriendin vertelde me eens dat de enige die echt genoot van de 月嫂 in hun familie haar man was, die niets hoefde te doen tijdens de 月子. Ondertussen moest mijn vriendin zelf gerechten eten die ze niet lustte, en de hele maand onder toezicht staan. Maar dat was lang geleden – de zoon van mijn vriendin is een vrolijke, ondeugende jongen van 10 jaar. Mijn vriendin is blij dat ze de traditie van haar ouders in ere heeft gehouden en het juiste voor haar lichaam heeft gedaan.