Wat doe je als je 11-jarige het over daten heeft?

Grant, een vierdeklasser uit Chicago, kondigt tijdens zijn naschoolse snack rustig aan dat hij van plan is “een afspraakje” te maken met een meisje.”

In Evanston, Ill.., pleit de 11-jarige Monica voor een dansfeest voor jongens en meisjes op haar verjaardag. Honderden kilometers verderop in Massachusetts, vertrouwt vijfdejaars Grace in tranen toe dat alle “coole” kinderen in haar klas gekoppeld zijn, en zij niet. “Ik haat het om anders te zijn,” verzucht ze.

Als Amerikaanse kinderen worden geconfronteerd met talloze druk om sneller op te groeien, is preadolescent “dating” in opkomst, zeggen kinderpsychologen. “Kinderen gebruiken als een teken aan zichzelf, vrienden en ouders dat ze volwassener zijn,” zegt Laurence Steinberg, professor in de psychiatrie aan de Temple University in Philadelphia.

Hoewel vroeg daten niet inherent schadelijk is, kunnen jongeren een risico lopen op drugsgebruik, promiscuïteit en ander delinquent gedrag, zeggen deskundigen. Ze adviseren ouders om het tijdschema niet op te dringen, maar om te proberen te begrijpen waarom een kind wil daten en te reageren met passende begeleiding en grenzen.

Er zijn veel verschillende experimenten met romantiek, van het kinderachtige: “Tommy vindt die-en-die leuk en hij gaat haar kussen op de speelplaats”; tot de pseudo-sofisticated: jonge tweetallen die zonder begeleiding een film zien.

Interest kan voor het eerst verschijnen in de vierde klas, maar het leeftijdsbereik verschilt van de ene gemeenschap en etnische groep tot de andere. Over het algemeen daten blanke kinderen op het platteland, Latino’s en Aziatische Amerikanen later dan Afro-Amerikanen en blanke kinderen in stedelijke gebieden, zegt Brad Brown, hoogleraar onderwijspsychologie aan de Universiteit van Wisconsin in Madison.

Verschillende factoren liggen ten grondslag aan de trend, zeggen deskundigen.

Veranderingen in het Amerikaanse gezin leiden ertoe dat pre-tieners eerder volwassen rollen op zich nemen. Met de toename van het aantal eenouder- en tweeverdienersgezinnen, hebben jongeren meer kans om voor broers en zussen te zorgen en maaltijden te koken. “Wanneer je het onderscheid tussen kinderrollen en volwassen rollen vervaagt, morst het over naar andere activiteiten,” zegt Steinberg.

Meer kinderen hebben ook rolmodellen uit de eerste hand voor dating omdat hun ouders alleenstaand of gescheiden zijn.

Kinderen brengen ook minder tijd door met ouders en meer tijd met leeftijdsgenoten, of het nu in de kinderopvang of naschoolse activiteiten is. “Als kinderen zich realiseren dat hun moeder er niet altijd zal zijn, zoeken ze alternatieven – geen vervangers, maar aanvullingen,” zegt professor Brown.

Een andere belangrijke invloed, zeggen deskundigen, zijn de media en advertenties die kinderen aanmoedigen om de attributen van volwassenheid te verwerven.

Populaire shows zoals NBC’s “Friends,” dat vol zit met seksuele toespelingen en drinken en ander volwassen gedrag door twintigers verheerlijkt, wordt bekeken in miljoenen Amerikaanse huizen. “Friends’ is waar deze kinderen naar kijken. Ze leren dingen op jongere leeftijd,” zegt Grant’s moeder. Grant “wordt erg boos als hij er niet naar mag kijken,” zegt ze. (De echte namen van de kinderen zijn op verzoek van hun ouders niet bekend gemaakt.)

Toch zijn afspraakjes met tieners meestal geen klassieke verkering met significante romantische gevoelens of seksuele activiteit, zeggen deskundigen. Vaker wordt het gedreven door een verlangen van jongeren om hun status op te krikken, volwassen te lijken, of te pronken met hun “coolness” voor vrienden en familie.

Grant, bijvoorbeeld, vertelde iedereen in zijn blok afgelopen lente dat hij Laurie meenam naar de ijssalon. “Het was een status ding. Hij zei: ‘Ik ben de eerste jongen in mijn klas die een afspraakje heeft, en ik ga met een heel leuk meisje,’ zegt Grant’s moeder, die in de auto zat tijdens het rendez-vous. Blijkbaar had Grant zijn punt gemaakt, en vroeg Laurie niet meer mee uit.

Voor Grant en andere pre-tieners is het koppelen vaak belangrijker in gedachten dan in werkelijkheid. “Onze gegevens suggereren dat kinderen erover fantaseren, maar eigenlijk heel weinig tijd doorbrengen met het andere geslacht één-op-één,” zegt Maryse Richards, professor in de psychologie aan de Loyola University in Chicago.

Soms kan daten echter een preoccupatie worden voor jongeren – en een zorg voor ouders. Studies tonen aan dat jongeren die zich terugtrekken van vrienden, familie en school om tijd te besteden aan partners, evenals degenen die vroeg seksueel betrokken raken, een groter risico lopen op delinquent gedrag.

Vooral meisjes hebben meer kans om zich te haasten met daten ten koste van schoolwerk, zegt Candice Feiring, een kinderarts aan de Robert Woods Johnson Medical School in New Brunswick, N.J. “Meisjes worden gebombardeerd met de boodschap dat geluk het hebben van het juiste vriendje is. Ouders moeten zich richten op andere competentiegebieden voor meisjes, “zegt ze.

Experts bieden ouders het volgende advies over vroege dating:

*Duw het tijdschema niet door daten onder pre-tieners aan te moedigen. Plaag bijvoorbeeld niet met vragen als “Wie is je vriendin?” of laat een feestje van vijfdeklassers alleen met muziek en zachte lichten.

*Houd de nadruk op vriendschap. Moedig kinderen aan om te praten over gedeelde interesses als basis voor relaties.

*Laat beperkte, goed begeleide activiteiten toe met vrienden van het andere geslacht. Houd nauw contact met andere ouders over feestjes en logeerpartijtjes.

*Stel interesse in verkering niet gelijk aan volwassenheid. Vergeet niet dat pre-tieners nog steeds veel op kinderen lijken. Geef veel knuffels om de band met het gezin te versterken. “Onze cultuur is doodsbang voor adolescente seksualiteit, dus ouders hebben de neiging om zich fysiek terug te trekken,” zegt Susan Mackey, klinisch directeur van het Family Institute aan de Northwestern University in Evanston. “Dat is een slechte boodschap omdat het lichamelijk contact seksualiseert en kinderen al die knuffeltijd verliezen.”