Dat Marco Polo een Venetiaan was, wordt algemeen aanvaard. Zowel in de Wikipedia als in de Encyclopaedia Britannica wordt Venetië als zijn geboorteplaats genoemd. Waarom is er dan een klein huis in Korčula, Kroatië, dat beweert de geboorteplaats van Marco Polo te zijn?
Met zijn dramatische toren die uitkijkt over de daken van de oude stad Korčula en het sprankelende Pelješac-kanaal, zou dit charmante huis zeker een passend begin zijn van een opmerkelijk leven. Maar is het echt de geboorteplaats van Marco Polo, en zo ja, is hij dan Kroaat in plaats van Italiaan?
Het huis in kwestie was ooit eigendom van de familie Depolo, en er wordt beweerd dat Depolo, een Dalmatische naam, een variant is van Polo. Uit andere documenten blijkt ook dat Marco’s vader Nicolo Pilic (een andere variant van Polo) afkomstig was uit Sibenik in Dalmatië, en later naar Venetië verhuisde. Als Marco op het eiland was geboren, dat toen onder Venetiaans bestuur stond, zou zijn nationaliteit inderdaad als Venetiaans zijn geregistreerd, ook al was hij niet in Venetië geboren.
Helaas hebben we maar weinig feiten over Marco’s jeugd, maar we weten wel dat zijn vader, samen met zijn oom Maffeo, succesvolle kooplieden waren, die zijde en juwelen verhandelden langs de Zijderoute door Azië. We weten ook dat zijn vader en oom Marco pas voor het eerst ontmoetten toen hij ongeveer 15 jaar oud was, toen zij terugkeerden naar Venetië van hun reizen in Azië, nadat zij waren vertrokken toen zijn moeder zwanger was. In theorie lijkt het mogelijk dat Marco’s moeder in Korčula is bevallen en in de tussenliggende 15 jaar met haar zoon naar Venetië is verhuisd, maar er is eenvoudigweg geen bewijs.
De kwestie is al lang onderwerp van discussie en kwam in 2011 in het nieuws toen een museum gewijd aan Marco Polo in Yangzhou, China, werd geopend door de voormalige president van Kroatië, Stjepan Mesić, in plaats van door een Italiaanse hoogwaardigheidsbekleder. Tijdens de ceremonie beweerde hij openlijk dat Marco Polo Dalmatiër was, en dus een Kroaat. Een Italiaanse journalist schreef een artikel waarin hij “Zagreb” ervan beschuldigde Il Milione (Marco’s Italiaanse bijnaam) te hebben “ontvoerd”. De journalist betoogt dat zelfs als Polo op het eiland Korčula is geboren, hij als Venetiaan is geboren, en dat het een “historische uitspatting” zou zijn om te proberen zijn geboorte als Kroatisch te herclaimen.
Het lijkt erop dat zijn geboorteplaats voorlopig een mysterie zal blijven, en hoewel zijn nationaliteit misschien gevoelig is voor de verschillende veranderingen in de politiek en de landsgrenzen door de eeuwen heen, mogen we van geluk spreken dat Marco Polo zich tijdens zijn leven niet door deze door mensen gemaakte grenzen heeft laten tegenhouden.
