Onofficiële Royalty

door Scott Mehl

Maria Walewska behoorde tot de Poolse adel, en werd de minnares van de Franse keizer Napoleon I, met wie ze één zoon kreeg.

Graafin Maria Łączyńska werd geboren in Kiernozia, Polen op 7 december 1786, als een van de zeven kinderen van graaf Mateusz Łączyński en Eva Zaborowska. Ze kreeg een aantal jaren privé-onderwijs van Nicolas Chopin, de vader van de beroemde componist Frederic Chopin. Later ging ze naar het Onze-Lieve-Vrouw Tenhemelopneming klooster in Warschau, om haar opleiding te voltooien op de manier die verwacht werd van mensen uit de aristocratie.

In 1804 trouwde Marie met Athenasius graaf Colonna-Walewski, een voormalig kamerheer van de laatste koning van Polen. Zij was toen pas 17, terwijl haar man eind 60 was. Later zou Marie zeggen dat haar familie haar tegen haar wil in het huwelijk had gedwongen. Het echtpaar had één zoon, Antoni Colonna-Walewski, geboren in 1805.

Marie ontmoette Napoleon voor het eerst op 1 januari 1807, toen de keizer door Blonie passeerde op weg naar Warschau. Volgens haar memoires haastten Marie en een nicht zich om zich bij de menigte te voegen, in de hoop een glimp van zijn koets op te vangen. Een Franse officier zag haar toenadering zoeken en bracht haar naar de koets van Napoleon om hem persoonlijk te begroeten. De Keizer gaf haar een boeket dat in zijn koets lag, en zei dat hij hoopte dat ze elkaar spoedig weer zouden ontmoeten, misschien in Warschau.

Kort na die eerste ontmoeting werd Marie uitgenodigd voor een bal in Warschau, waar ze opnieuw de Keizer ontmoette, die al snel verliefd op haar was. De volgende dag kwam de grootmaarschalk van het paleis bij haar thuis met een groot boeket bloemen en een verzegelde brief van Napoleon. Er volgden nog verschillende brieven, voordat Marie – met instemming van haar familie en haar echtgenoot – ermee instemde de minnares van de keizer te worden. Dit werd ook aangemoedigd door de leden van de Poolse aristocratie, die hoopten dat deze relatie hen zou kunnen helpen in hun streven naar het herwinnen van de onafhankelijkheid van Polen. Marie verklaart in haar memoires dat zij alleen om deze reden met de verhouding instemde.

Hun verhouding was zeer bekend, maar toch deden zij alle moeite om deze geheim te houden. Marie kwam Napoleon alleen ’s nachts bezoeken en ging het paleis in het geheim in en uit. Later betrok zij een appartement naast het zijne in het paleis Finckenstein in Oost-Pruisen, dat Napoleon gebruikte als zijn hoofdkwartier te velde. Toch weigerde zij het paleis te verlaten uit angst gezien te worden en hun relatie ontdekt te zien worden. Toen Napoleon naar Wenen verhuisde, betrok zij een huis naast het paleis Schönbrunn, waar de keizer woonde. In die tijd werd zij zwanger en op 4 mei 1810 beviel zij van haar enige kind met de keizer, Alexandre Joseph. Hoewel de zoon van Napoleon, werd hij erkend als de zoon van haar echtgenoot, en kreeg de titel Graaf Alexandre Joseph Colonna-Walewski.

Het jaar daarop volgde zij de Keizer terug naar Parijs. Daar kreeg zij een grote woning in de Rue de Montmorency en een zeer royale toelage. Rond dezelfde tijd kwam er echter een einde aan haar romance met Napoleon. Hij was van plan te scheiden van zijn vrouw Josephine, en te trouwen met Marie Louise van Oostenrijk. Het einde was zeer vriendschappelijk, en Napoleon zorgde ervoor dat Marie en hun zoon financieel zeer goed verzorgd waren.

In 1812 scheidde Marie van haar man en kreeg de helft van zijn landgoederen, wat Marie naast het door de keizer verstrekte geld tot een zeer welgestelde vrouw maakte. Vier jaar later, in september 1816, trouwde zij voor de tweede maal, met Philippe Antoine, graaf d’Ornano, een vooraanstaand militair leider en een achterneef van Napoleon. Ze vestigden zich in Luik, en Marie werd meteen zwanger. In januari 1817, tijdens een bezoek aan Polen, werd bij haar een nierziekte vastgesteld, die door haar zwangerschap verergerde. Het enige kind van het echtpaar – Rudolph Augustus d’Ornano werd op 9 juni 1817 in Luik geboren. De gezondheid van Marie ging echter steeds verder achteruit. Gedurende de volgende maanden dicteerde ze haar memoires aan haar secretaresse. De gravin d’Ornano stierf in Parijs op 11 december 1817, slechts 31 jaar oud. Volgens haar wensen werd haar hart bijgezet in de grafkelder van de familie Ornano op de begraafplaats Père Lachaise in Parijs, terwijl haar lichaam werd teruggebracht naar Polen en bij haar familie in Kiernozia werd begraven.