Exchange control, overheidsbeperkingen op particuliere transacties in vreemde valuta (buitenlands geld of vorderingen op buitenlands geld). De belangrijkste functie van de meeste systemen van deviezencontrole is het voorkomen of herstellen van een ongunstige betalingsbalans door de aankoop van deviezen te beperken tot een bedrag dat niet hoger is dan de deviezenontvangsten.
De ingezetenen zijn verplicht deviezen die in hun bezit komen te verkopen aan de aangewezen deviezencontrole-instantie (gewoonlijk de centrale bank of een gespecialiseerde overheidsinstantie) tegen koersen die door de instantie zijn vastgesteld. Sommige stelsels staan de ontvangers van deviezen uit bepaalde bronnen toe een gedeelte van dergelijke ontvangsten op de vrije markt te verkopen. Omdat de controle-autoriteit aldus de enige deviezenmarkt wordt, kan zij bepalen voor welke doeleinden deviezen kunnen worden besteed en kan zij het bedrag vaststellen dat voor elk doel beschikbaar is.
Een gecontroleerde wisselkoers is gewoonlijk hoger dan een vrije-marktkoers en heeft tot gevolg dat de uitvoer wordt beperkt en de invoer wordt gestimuleerd. Door de hoeveelheid deviezen die een ingezetene kan kopen te beperken, kan de controle-autoriteit de invoer beperken en aldus een daling van haar totale goudreserves en buitenlandse saldi voorkomen.