The Lifestyle
April 24, 2009
Oefening als een toegewijde activiteit heeft zo’n prominente plaats verworven in de samenleving dat het gemakkelijk is om te vergeten hoe jong het is in verhouding tot andere facetten van ons leven. Opmerkelijk is dat lichaamsbeweging in minder dan 60 jaar van een bijna onbestaand verschijnsel is uitgegroeid tot een enorm succes. De moderne fitnessbeweging begon met een probleem, namelijk ons gestaag afnemend activiteitenniveau naarmate nieuwe technologieën ons een ongekende vrijheid van fysieke arbeid gaven. Deze daling begon in de late 19e eeuw, toen de Industriële Revolutie miljoenen mensen van het platteland en van hun boerderijen naar steden en fabrieken verplaatste. De kwaliteit van het leven verbeterde, maar tegen een prijs. Tegen de Eerste Wereldoorlog werd een derde van de dienstplichtigen in het leger ongeschikt bevonden om te vechten.
In de jaren ’20 kwam losbandigheid in zwang, en de daaruit voortvloeiende achteruitgang van de gezondheid werd verergerd door slechte voeding tijdens de Grote Depressie. Tegen de jaren ’50 dreigden TV’s, auto’s en de groei van de voorsteden de dagelijkse lichamelijke activiteit bijna tot stilstand te brengen. Tegen die tijd kwamen onze Amerikaanse lichamen er niet meer vanaf. In dit tijdperk werden diabetes en hartziekten de belangrijkste doodsoorzaken. De Amerikanen hadden zichzelf in feite geïnnoveerd tot de meest luie levensstijl die de mens ooit heeft gekend.
Net toen de situatie er het somberst uitzag, kwam er hulp, Amerikaanse stijl, in de vorm van een krachtig uitziend tv-actiefiguurtje. Deze figuur heette geen Superman, maar dat had hij wel kunnen zijn. In 1951, tientallen jaren voordat fitnessclubs gemeengoed werden, begon Jack LaLanne met het onderwijzen van krachttrainingsroutines voor zowel mannen als vrouwen in zijn TV-show. Vandaag de dag gelden zijn routines nog steeds als gezond en effectief. “Ze zeiden dat ik een mafkees en een charlatan was,” zou hij gezegd hebben. Toch waren er tegen de jaren ’80 meer dan 200 Jack LaLanne fitnessclubs in het hele land.
De jaren zestig, een decennium beroemd om zijn innovatieve geest, brachten de volgende twee grote fitness rages voort. Eerst, de Beatles maakten yoga en meditatie wereldwijd cool. Daarna, in 1968, bedacht Dr. Kenneth Cooper het woord “aerobics”, en luidde 20 jaar in die werden gedomineerd door aerobic-dans.
De moderne Amerikaanse fitnessbeweging was van start gegaan. Tegen 1970 hadden drie van de vijf basiselementen van fitness: kracht, cardiovasculaire gezondheid, en stretching zich gevestigd als trainingskeuzes. De twee nog ontbrekende elementen, lichaamsuitlijning en coördinatie, waren moeilijker te verkopen binnen een natie die gewichtsverlies boven alle andere fitnessresultaten stelde.
Vanaf dit punt stuitte de industrie op een langdurige zoektocht naar zijn identiteit. Was het macho of geest-lichaam, spier-gebonden of lycra-gebonden? Moesten mannen dansen of knorren, zich uitrekken of zweten? Moesten vrouwen slank zijn of gespierd, spiritueel of opgepept? Ging het in een fitnessclub om racquetball of recreatie, familie of fitness?
Het ontbrak aan een zeker pad, de industrie bezweek aan trends en tegen-trends. Volgende week kijken we naar de jaren 90 en de heropleving van aerobics in de vorm van steplessen, gevolgd door de popularisering van yoga.
