Donatello’s ruiterstandbeeld van Gattamelata werd gemaakt in de periode dat hij in Padua werkte. Het werd voltooid in 1453 en is uniek onder zijn werken omdat het nog steeds op de plaats staat waar het voor het eerst werd geplaatst.
Het stuk werd in opdracht van de Republiek Venetië gemaakt ter nagedachtenis aan Erasmo da Narni. De militaire leider had de bijnaam “Gattamelata.” Hij klom op in rang en werd de generaal commandant van alle legers in de Republiek van Venetië. Donatello’s afbeelding van Gattamelata was het vroegste ruiterwerk in zijn soort dat tijdens de Renaissance werd gemaakt.
Het beeld is gegoten in brons en stelt Gattamelata en zijn paard op ware grootte voor. Donatello maakte de militaire leider niet groter om zijn belang te benadrukken. In plaats daarvan plaatste hij Gattamelata op zijn paard met een gezichtsuitdrukking die overkomt als onwankelbaar zelfverzekerd. Zijn paard is in volle gang en zijn grote zwaard zit in de schede aan zijn zijde. Donatello koos ervoor om Gattamelata op het hoogtepunt van zijn carrière af te beelden.
Donatello gebruikte symboliek om Gattamelata’s militaire dapperheid af te beelden. Zijn paard lijkt krachtig en plaatst zijn linker voorhoef op een bol die de aarde symboliseert. Met het plaatsen van de bol verheft Donatello Gattamela’s sociale rang. Het spierstelsel en de houding van het paard doen denken aan de Romeinse klassieke oudheid, terwijl de uitvoering uitgesproken naturalistisch is.
Het grote beeld staat op een voetstuk dat is gemaakt om de ingang tot de onderwereld te symboliseren. Reliëfs onder de deuren tonen putti, het wapen van Gattamelata, en engelachtige figuren in gevechtsharnas.