Voordat Iran islamitisch werd, was het Zoroastrisch.
De oude Hindoes noemden zichzelf Arya en hun thuisland Arya-varta, dat zich volgens Manusmriti uitstrekte van de Himalaya in het noorden tot de zee in het zuiden. Maar Manusmriti verwijst niet naar een andere Arische gemeenschap die in dezelfde tijd in Iran leefde. Iran is in feite het Perzische woord voor Ariër. Iraniërs zien zichzelf als de Arya. Voordat Iran islamitisch werd, was het Zoroastrisch. Zoroastrisme is ’s werelds oudste monotheïstische religie. De Avesta is haar heilige boek waarin Ahura (asura) goed is, en deva slecht.
Een groot deel van de Avesta werd vernietigd na de opkomst van de islam. De Avesta verwijst naar Centraal-Azië als “Airyana Vaeja”, of uitgestrektheid van de Aryas. Dit was het oorspronkelijke thuisland, waar koningen als Yima (Yama van de Veda) regeerden voordat hij arrogant werd en zichzelf, en niet Ahura Mazda, als de bron van beschaving zag. Mandala 10, Sukta 14, van de Rig Veda verwijst naar Yama, de eerste mens die stierf, die het pad naar het land van de voorvaderen (pitr) baande. Dit zou kunnen verwijzen naar de uittocht uit Iran naar een nieuw land (India?) onder leiding van Yama. De Centraal Aziatische uitgestrektheid van de Ariërs was waar Zarathustra werd geboren en van waaruit het Zoroastrisme zich verspreidde, meer dan 3000 jaar geleden, na afsplitsing van polytheïstische deva-aanbiddende groepen die naar India migreerden.
Het oudste epigrafische bewijs van het woord Arya komt van de Behistun inscriptie uit Oost Iran van 2500 YBP waarin de Perzische koningen Darius de Grote en Xerxes worden beschreven als “Ariërs van Arische afkomst” (arya arya chiça). Ahura Mazda wordt hier de god van de Arya genoemd, en de oude Perzische taal wordt ook Arya genoemd. Dit werd geschreven rond dezelfde tijd dat de Boeddha in India leefde.
De oude Grieken noemden het land tussen Centraal-Azië en de Indus Ariana, het land van de Arya, of het Iraanse volk. Volgens de Iraanse mythologie, die in de oude Avesta wordt verhaald, schiep Ahura Mazda, of God, het land van de Ariërs omgeven door concentrische ringen van land en zee. In het centrum van het Arische thuisland bevond zich een berg van waaruit een grote rivier naar de zee stroomde. De eerste mens, Gayomart, werd geschapen aan de oever van de rivier. Gayomart ervoer noch honger, noch angst, noch ziekte, noch dood, totdat Ahirman (de Duivel) honger, angst, ziekte en dood schiep. Uit Gayomart’s sperma, bevrucht door de zon, kwamen de eerste man en vrouw voort.
In dit geslacht werd Zarathustra geboren, die de mensen vertelde hoe ze Ahura Mazda en zijn engelen, de Amesha Spentas, de yazata godheden en de beschermgeesten bekend als fravashis, moesten aanbidden, maar Angra Manyu, en zijn demonische gewelddadige deva hordes moesten mijden. Hij vertelde de mensen dat de wereld eens goed was zoals Angra Manyu om de goede weg (asha) te volgen en de slechte weg (druj) te mijden. Na de dood zouden de goeden een brede brug ervaren die hen naar het Huis van het Lied, d.w.z. de Hemel, zou brengen, terwijl de slechten een smalle brug zouden ervaren die hen naar de hel zou brengen. Ahura Mazda werd voorgesteld door vuur, terwijl Angra Manyu rook is. De Zoroastriërs voerden een vuurritueel uit dat yasna werd genoemd, vereerden stieren en koeien, en creëerden een drank met behulp van de Homa-plant die voor de goden bestemd was.
De Zoroastriërs stichtten meer dan 2500 jaar geleden het grote Perzische Rijk, waar de Joodse stammen voor het eerst in aanraking kwamen met ideeën over liefdevolle God, vervuilende Duivel, Aartsengelen, Hemel, Hel en Oordeel. De Perzische keizer, Cyrus de Grote, die in de Joodse mythologie wordt genoemd, maakte de bouw van de tweede Joodse tempel mogelijk. De Zoroastriërs waren voortdurend in conflict met Grieken en Romeinen.
Toen de Zoroastriërs Moslims werden, en het Romeinse Rijk Christelijk, ging de strijd voort als de Kruistochten, die duizend jaar geleden werden uitgevochten. De strijd gaat zelfs vandaag nog door, tussen Iran en het Westen geleid door Amerika. De Iraanse versie van de Islam wordt Shia genoemd. Iraniërs zien zichzelf als ware leiders van de Moslimwereld, vanwege hun Arische afkomst, maar de Arabieren, onder wie de Profeet Mohammed opstond, verwerpen deze claim.
In Iran bestaan nog enkele vuurtempels van het Zoroastrische geloof. Maar de meeste Zoroastriërs hebben Iran verlaten en wonen in India en het Westen. In India vestigden de Zoroastriërs, die bijna duizend jaar geleden kwamen, zich in Gujarat met de belofte van de plaatselijke koning om zich onder de plaatselijke bevolking te mengen als “suiker in de melk”. Zij namen lokale gebruiken over zoals endogamie, trouwen binnen de gemeenschap, spreken de lokale taal en volgen lokale gebruiken zoals rangoli en aarti. Ooit niet-Hindoe Ariërs, d.w.z. Ariërs die buiten Al Hind woonden, zijn zij nu de Parsis van India, die enkele oude Arische gebruiken en herinneringen hebben behouden die de Hindoes al lang vergeten zijn.