Het onschuldig ogende blaasjeskruid heeft misschien niet ‘de kaken die bijten en de klauwen die grijpen’ van Lewis Carroll’s angstaanjagende Jabberwocky, maar laat je niet in de luren leggen door zijn lieflijke gele bloemetjes – het kan een insect vangen in één tienduizendste van een seconde.
Bestudeer Utricularia onder een krachtige microscoop en u wordt getrakteerd op een van de meest gecompliceerde mechanismen voor het vangen van prooien in de natuurlijke wereld. Wanneer een nietsvermoedend ongewerveld dier op zijn ’trekker’ neerstrijkt, activeert deze een onderwaterproces dat lucht van het ene deel van de plant naar het andere zendt en het gedoemde schepsel naar binnen zuigt.
Planten voeden zich met insecten
Bladderkruid is niet de enige vleesetende plant in Purbecks bijzondere vochtige heidevelden. De zonnedauwfamilie, vaak omschreven als ‘levend vliegenpapier’, gebruikt klierharen op hun bladeren om kleverige vallen te maken die krachtig genoeg zijn om vlinders en libellen in hun spoor tegen te houden. De ingenieuze Drosera wikkelen zich rond het slachtoffer om langzaam van het feestmaal te genieten. Zelfbestuivende Botersoorten, die meer voorkomen op noordelijke heidevelden, groeien hier ook – kijk uit naar enkele bleke bloemen die uitstralen vanuit een olijfgroene ster.
Intrigeert? Ga dan, met een goed stel ogen, naar Godlingston Heath of Heartland Moor, twee vochtige hotspots voor alle drie deze plantenfamilies. Bovenaan de lijst zou eigenlijk de Godlingston Zonnedauw moeten staan, een hybride soort die hier voor het eerst werd ontdekt. Deze zeldzaamheid produceert zo’n overvloed aan dicht opeengepakte rode bladeren dat je zelfs van een afstand een goede kans hebt er een te zien.
Vangrijke rol gespeeld door veen
Ecoloog David Brown van de National Trust zegt: “Slijkgemeenschappen zijn enorm belangrijke habitats, dus we moeten elk detail van het leven hier kennen. De veenmossen, of Sphagna om ze hun wetenschappelijke naam te geven, ondersteunen een grote verscheidenheid aan wilde dieren, maar wanneer ze sterven, ontleden ze slechts gedeeltelijk in het koude, zure water. Het resultaat is de vorming van turf, en als lagen turf zich ophopen, worden ze een van de beste oplossingen die we hebben om koolstof vast te houden.”
Historisch werden heidegronden begraasd door vee, maar de landbouwmethoden van de 20e eeuw hebben dat helaas teruggedraaid. Een gedetailleerd onderzoek dat meer dan tien jaar geleden in Purbeck werd uitgevoerd, toonde aan dat bij afwezigheid van rondtrekkend vee, het invasieve Purple Moor Grass veel van de heidevelden had overgenomen en het belangrijke materiaal had verstikt.