Wstęp: Celem pracy było określenie związku pomiędzy standardowymi badaniami laboratoryjnymi, stężeniami czynników krzepnięcia, a tromboelastometrią rotacyjną (ROTEM® delta, TEM® International GmbH, Monachium, Niemcy) u pacjentów poddawanych dużym zabiegom chirurgicznym z krwotokiem.
Metody: U 45 pacjentów wykonano śródoperacyjnie jednoczesne pomiary fibrynogenu, czynnika VIII, czynnika XIII, międzynarodowego współczynnika znormalizowanego (INR), czasu częściowej tromboplastyny po aktywacji (aPTT), czasu trombinowego, hemoglobiny, leukocytów i liczby płytek krwi z pomiarami ROTEM (EXTEM, INTEM, FIBTEM, APTEM). Parametrami ROTEM były: czas krzepnięcia (CT), czas tworzenia skrzepu (CFT), maksymalna twardość skrzepu (MCF) i kąt α. Dane demograficzne i laboratoryjne wyrażono jako średnie ± SD i mediany; wykonano nieparametryczne korelacje rang Spearmana i wielokrotną regresję liniową; wartości P ≤0,003 uznano za istotne.
Wyniki: Stwierdzono istotne korelacje (P ≤ 0,003) dla CFT, kąta α i MCF, w EXTEM, INTEM i APTEM z płytkami krwi, INR i fibrynogenem. Czynnik VIII (18 pomiarów) wykazywał silną korelację (r ≥ 0,7 lub r ≤ -0,7; wszystkie P ≤ 0,003) z MCF, CFT i α-angle EXTEM, INTEM, MCF FIBTEM z wyłączeniem CT EXTEM, INTEM, FIBTEM oraz silną istotną korelację dla α-angle APTEM i umiarkowaną dla CFT i MCF APTEM. Stwierdzono istotną umiarkowaną do silnej korelację czynnika XIII z MCF EXTEM, INTEM, FIBTEM i APTEM. Hemoglobina była umiarkowanie skorelowana (r = 0,3-0,7 lub r = -0,3 do -0,7) z MCF w APTEM (P = 0,003). Stwierdzono umiarkowaną do silnej korelację standardowych testów krzepnięcia z wszystkimi parametrami ROTEM, w szczególności z CT. aPTT korelował istotnie umiarkowanie lub silnie z CT, CFT, kątem α i MCF w INTEM. Natomiast za pomocą wielokrotnej regresji liniowej nie udało się wykazać wpływu INR na parametry ROTEM z wyjątkiem APTEM-MCF. Stwierdzono istotny wpływ aPTT na INTEM-CT. Na EXTEM, INTEM i APTEM istotny wpływ mają fibrynogen i płytki krwi.
Wnioski: Uzyskane wyniki potwierdzają przypuszczenia kliniczne, że EXTEM, INTEM, i APTEM są związane z poziomem fibrynogenu i płytek krwi; INTEM-CT istotnie z aPTT; a FIBTEM istotnie z fibrynogenem. Czynnik VIII wykazywał istotną korelację ze wszystkimi parametrami ROTEM z wyjątkiem CT dla EXTEM, INTEM, FIBTEM oraz CFT i MCF dla APTEM.